Komu przysługują alimenty?
Istotą alimentów zaspokojenie potrzeb życiowych osób uprawnionych przez osoby zobowiązane, a zatem najczęściej przez osoby, które są lub były z uprawnionymi w formie relacji o charakterze rodzinnym. Alimenty mogą być płacone zarówno przez krewnych w linii prostej, a więc rodziców, dzieci, a nawet dziadków, jak też przez rodzeństwo.
Istnieją 3 podstawowe grupy osób uprawnionych do alimentów:
- Dzieci od rodziców – prawo do alimentów trwa do ukończenia 18 lat, ale dzieci są uprawnione do alimentów po osiągnięciu pełnoletności przez okres kształcenia się dziecka, a także w przypadku zaistnienia okoliczności szczególnych, które uniemożliwiają mu osiągania środków utrzymania, np. w sytuacji choroby dziecka
- Rozwiedzeni małżonkowie – alimentów może domagać się:
- małżonek rozwiedziony od drugiego małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku,
- a w sytuacji, gdy jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, małżonek niewinny od drugiego małżonka chociażby nie znajdował się w niedostatku.
- Rodzice, opiekunowie prawni od dziecka
Od czego zależy wysokość alimentów?
Alimenty polegają na dostarczeniu uprawnionemu środków utrzymania, a jeżeli istnieje taka potrzeba – również środków wychowania. Ich wysokość może się bardzo różnić w zależności od konkretnej sytuacji. Wartości zwyczajowo wahają się zwykle od kilkuset złotych (ok. 700 zł) do nawet kilku tysięcy zł.
Wysokość tego świadczenia zależy od dwóch czynników. Pierwszy z nich związany jest z osobą uprawnioną do otrzymania alimentów, drugi zaś do osoby zobowiązanej do świadczenia.
Pierwszym czynnikiem są tzw. usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej do otrzymania alimentów. Wpływać na to mogą różne okoliczności, takie jak np. problemy zdrowotne uprawnionego, zwłaszcza gdy są one związane z koniecznością długiego i drogiego leczenia.
Czynnikiem związanym z osobą zobowiązaną do świadczenia są jej możliwości zarobkowe i majątkowe. Istotne jest bowiem nie tylko zapewnienie środków utrzymania uprawnionego, ale też nie zrujnowanie finansowe zobowiązanego, choćby po to, aby był on w stanie świadczyć swoje zobowiązanie przez cały okres jego trwania.
Komu przysługuje świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego?
Świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego przysługuje osobom uprawnionym do otrzymania alimentów od rodzica w przypadku, gdy zobowiązany nie wywiązuje się ze swojego obowiązku.
Istnieje jednak kilka dodatkowych przesłanek, które ograniczają katalog osób uprawnionych do ubiegania się o te świadczenie:
- Bezskuteczność egzekucji alimentów od osoby zobowiązanej.
- Kryterium dochodowe. Świadczenie otrzymać mogą jedynie osoby, w przypadku których dochód w rodzinie nie przekracza 725 zł na osobę.
- Kryterium wieku. Świadczenie przysługuje bezterminowo osobom, które uzyskały orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. W pozostałych wypadkach świadczenie funduszu alimentacyjnego przysługuje jedynie osobom, które
- nie ukończyły 18 lat,
- nie ukończyły 25 lat, jeżeli kontynuują naukę w szkole lub szkole wyższej.
- Czynnikami, które wykluczają ubieganie się o świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego są
- umieszczenie uprawnionego do alimentów w instytucji, która zapewnia swoim podopiecznym całodobowe utrzymanie,
- umieszczenie uprawnionego do alimentów w pieczy zastępczej,
- zawarcie przez uprawnionego związku małżeńskiego.
Czy wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego jest równa wartości alimentów?
Wysokość świadczenia, które uprawniona osoba może otrzymać z funduszu alimentacyjnego, jest równa aktualnej wysokości alimentów, ale nie może przekroczyć 500 zł miesięcznie. Pozostała kwota ponad 500 zł w dalszym ciągu pozostaje jako dług alimentacyjny w stosunku do uprawnionego.
Gdzie złożyć wniosek o świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego?
Postępowanie w sprawie świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego zostaje wszczęte na wniosek. Prawo do złożenia takiego wniosku przysługuje osobie uprawnionej lub jej przedstawicielowi ustawowemu.
Postępowanie prowadzone jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Właściwy organ może jednak upoważnić do tego inne osoby, np. jego zastępcę czy pracownika urzędu.
Wniosek można złożyć w odpowiednim urzędzie gminy lub miasta, a także w jednostce organizacyjnej tej gminy lub miasta, np. ośrodku pomocy społecznej.
Wzór wniosku oraz dokumenty, które są niezbędne do dołączenia do wniosku, można znaleźć na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Co z kwotą świadczenia zapłaconą przez Fundusz Alimentacyjny – czy Fundusz może ją odzyskać?
Kwota świadczenia płacona przez Fundusz Alimentacyjny może być odzyskana przez Fundusz od zobowiązanego do alimentów. Zdarza się, że Fundusz Alimentacyjny ustala majątek zobowiązanego, np. w sytuacji, gdy zobowiązany do alimentów nabył spadek, a następnie Fundusz Alimentacyjny prowadzi egzekucję z takiego majątku.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące Twojego prawa do alimentów lub prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, skontaktuj się z nami – odpowiemy na Twoje pytania i przeprowadzimy Ciebie przez cały proces:
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.